Wanneer Aardappelen Planten?

Aardappelen zijn een geliefde groente in veel moestuinen, maar het succes van de oogst begint bij het juiste plantmoment. Het klimaat, de bodem en het type aardappel spelen allemaal een rol. Hieronder lees je wanneer je aardappelen het beste kunt planten en waar je op moet letten.

Wanneer kun je aardappelen planten in Nederland en België?

In Nederland en België worden aardappelen meestal geplant tussen half maart en eind mei. De exacte datum hangt af van:

• Het weer: de grond moet niet meer door en door koud of doorweekt zijn.
• De bodemtemperatuur: idealiter minstens rond de 7–8°C.
• Het soort aardappel: vroege rassen kunnen eerder de grond in dan late rassen.

In zachte voorjaren kun je soms al in de tweede helft van maart beginnen, terwijl in koudere jaren het beter is te wachten tot april.

Welke rol spelen vroege, middelvroege en late aardappelen?

Aardappelrassen worden vaak ingedeeld in:

• Vroege rassen: kunnen vaak al vanaf half maart tot begin april geplant worden en zijn na 90 à 110 dagen oogstbaar.
• Middelvroege rassen: plant je meestal tussen eind maart en eind april, met een groeiduur van 110 à 130 dagen.
• Late rassen: gaan meestal de grond in tussen april en mei en hebben 130 tot 150 dagen of meer nodig.

Op het pootgoedlabel staat vaak vermeld of het om een vroeg, middelvroeg of laat ras gaat. Stem je plantdatum af op deze informatie.

Wanneer is de bodem klaar om aardappelen te planten?

De bodem is geschikt om te planten wanneer:

• De grond niet meer kletsnat is (geen modder aan je laarzen).
• De aarde luchtig is en zich makkelijk laat verkruimelen.
• De bodemtemperatuur boven de 7°C ligt.

Een eenvoudige test is een handje aarde pakken: laat het licht opdrogen en knijp erin. Valt het daarna weer uit elkaar, dan is de structuur goed. Blijft het een plakkerige kluit, dan is het nog te nat en koud.

Moet je pootaardappelen laten voorkiemen en wanneer doe je dat?

Voorkiemen (chitten) is sterk aan te raden, vooral in koelere streken. Je doet dit door de pootaardappelen:

• 4 tot 6 weken vóór de geplande plantdatum binnen te zetten op een koele, lichte plaats (ongeveer 10–15°C).
• In een ondiepe bak of eierdoos te leggen met de meeste oogjes naar boven.

Voor vroege teelt begin je vaak al in februari met voorkiemen. De aardappels zijn plantklaar als er stevige, donkergroene kiemen van 1–2 cm op zitten.

Hoe voorkom je vorstschade bij het vroeg planten van aardappelen?

Omdat vroege teelt vaak samenvalt met late nachtvorst, is bescherming belangrijk:

• Plant de aardappelen iets dieper of aanaarden zodra het loof opkomt.
• Gebruik bij verwachte vorst een vliesdoek of noppenfolie als tijdelijke bedekking.
• Stel heel vroeg planten uit als er langdurige vorst wordt voorspeld.

Worden de jonge scheuten toch geraakt door een lichte nachtvorst, dan herstelt de plant zich soms nog, maar dit kost tijd en opbrengst.

Wat is de beste planttijd per maand?

Een globale richtlijn voor een gematigd klimaat:

• Februari: geen buitenteelt, maar start voorkiemen van pootaardappelen.
• Maart: vanaf half maart bij zacht weer: vroege rassen onder vliesdoek of op beschutte plekken planten.
• April: belangrijkste plantmaand voor de meeste rassen; de grond is vaak op temperatuur en minder nat.
• Mei: laatste mogelijkheid voor late rassen; in de eerste helft van mei is er soms nog kans op nachtvorst.

In warmere regio’s of op lichte zandgrond kun je iets eerder plantten, terwijl op zware kleigrond de bodem vaak later bewerkbaar is.

Welke invloed heeft de grondsoort op het plantmoment?

Grondsoort bepaalt hoe snel de bodem opwarmt en opdroogt:

• Zandgrond: warmt snel op en droogt vlot; hier kun je eerder planten, vaak vanaf half maart bij goed weer.
• Kleigrond: blijft langer koud en nat; beter wachten tot april, anders loop je kans op rotting.
• Leemgrond: zit er meestal tussenin en is vaak ideaal voor aardappelteelt.

Pas het plantmoment aan je grondsoort aan en forceer niets als de bodemomstandigheden nog slecht zijn.

Hoe diep en op welke afstand plant je aardappelen?

Naast het juiste moment is ook de plantwijze belangrijk:

• Plantdiepte: meestal 8–10 cm diep op lichte grond, 6–8 cm op zware grond.
• Afstand in de rij: 30–40 cm tussen de knollen.
• Rijafstand: 60–75 cm tussen de rijen.

Dieper planten kan bij vroege teelt tegen vorst, maar te diep vertraagt de opkomst.

Wanneer plant je aardappelen in een pot of moestuinbak?

In potten, zakken of verhoogde bakken warmt de aarde sneller op. Je kunt daar vaak 2 tot 3 weken eerder beginnen dan in volle grond, mits:

• Je de potten beschut zet tegen wind en nachtvorst.
• Je bij strenge nachtvorst de potten kunt verplaatsen of afdekken.

Voorkiemen is ook hier nuttig, omdat de groeiperiode in een pot wat beperkter is.

Wanneer is het te laat om aardappelen te planten?

In de meeste tuinen is na eind mei planten vaak te laat, zeker voor middelvroege en late rassen. De planten krijgen dan te weinig groeidagen voordat de dagen korter worden en ziektedruk (zoals aardappelziekte) toeneemt.

Wil je toch laat planten, kies dan voor een extra vroeg ras en reken op een kleinere opbrengst.

Hoe bepaal je het ideale plantmoment in jouw tuin?

Samenvattend bepaal je het beste planttijdstip door te letten op:

• De verwachte laatste nachtvorst in jouw regio.
• De bodemtemperatuur en -structuur.
• Het type ras (vroeg, middelvroeg, laat).
• Je grondsoort en of je in volle grond of in potten teelt.

Door deze factoren te combineren, kun je vrij nauwkeurig inschatten wanneer je aardappelen moet planten voor een gezonde groei en een rijke oogst.