Wanneer Spruiten Planten?

Spruiten, of spruitjes, zijn een echte wintergroente en kunnen verrassend goed uit de eigen moestuin komen. Maar wanneer plant je spruiten nu precies, en waar moet je allemaal op letten om een rijke oogst te krijgen? Hieronder lees je stap voor stap hoe je het plantmoment kiest en wat er verder belangrijk is.

Wanneer is het beste moment om spruiten te zaaien?

Spruiten worden meestal niet direct in de volle grond gezaaid, maar eerst voorgezaaid. De timing verschilt per periode en klimaat, maar globaal kun je het volgende aanhouden:

• Voorzaaien onder glas: vanaf eind februari tot en met april
• Buiten zaaien op zaaibed: vanaf april tot begin juni

Hoe vroeger je zaait, hoe eerder je stevige planten hebt die op tijd kunnen uitgroeien tot mooie spruitstammen. Te laat zaaien zorgt vaak voor kleine planten en weinig spruiten in de winter.

Wanneer kun je spruitenplanten uitplanten in de volle grond?

Na het voorzaaien is het belangrijk de jonge plantjes op het juiste moment te verplanten. Over het algemeen kun je deze richtlijnen volgen:

• Verplanten van voorgezaaide spruiten:
• Uitplanten in de moestuin:

Let erop dat de grond voldoende is opgewarmd en dat er geen strenge nachtvorst meer wordt verwacht. Een lichte nachtvorst kunnen stevige plantjes vaak wel hebben, maar langdurige koude remt de groei.

Hoe kies je de juiste standplaats voor spruiten?

De plek waar je spruiten zet, heeft veel invloed op de opbrengst en kwaliteit. Houd bij het uitplanten rekening met:

• Zonlicht: spruiten groeien het beste in volle zon of lichte halfschaduw
• Grondsoort: goed doorlatende, voedzame klei- of leemgrond heeft de voorkeur
• pH-waarde: licht kalkrijke grond (pH rond 6,5–7) helpt ziektes zoals knolvoet te voorkomen
• Wind: een beschutte plek voorkomt omwaaien, maar wat luchtcirculatie is nodig tegen schimmel

Plant spruiten bij voorkeur niet op een plek waar de afgelopen jaren al koolgewassen hebben gestaan, om ziektedruk te verminderen.

Op welke afstand plant je spruitenplanten?

Spruitkool wordt vrij groot. Ruimte is nodig voor stevige stengels en goede luchtcirculatie. Hou daarom deze afstanden aan:

• Rijafstand: ongeveer 60–70 cm tussen de rijen
• Plantafstand: ongeveer 50–60 cm tussen de planten in de rij

Plant je dichter op elkaar, dan kunnen de spruiten kleiner blijven en neemt de kans op schimmelziekten toe.

Welke rassen bepaal je wanneer je spruiten plant?

De keuze van het ras bepaalt mede in welke periode je oogst en dus ook wanneer je idealiter plant. Grofweg zijn er:

• Vroege rassen: oogst vanaf eind september tot november
• Middentijdse rassen: oogst in de late herfst
• Late rassen: oogst vanaf december tot soms in februari/maart

Check op het zaadzakje de aanbevolen zaai- en plantperiode voor het gekozen ras. Wie lang van spruiten wil genieten, kan verschillende rassen combineren, zodat je meerdere maanden achter elkaar kunt oogsten.

Hoe bereid je de grond voor voordat je spruiten plant?

Een goede bodemvoorbereiding is essentieel voor stevige planten en een hoge opbrengst. Denk aan:

• Diepe grondbewerking: spit of frees de grond in het voorjaar, zodat wortels diep kunnen groeien
• Organische bemesting: werk in het voorjaar goed verteerde compost of stalmest door de bovenlaag
• Extra voeding: spruitkool is een veelverbruiker, dus een aanvullende organische meststof voor kolen is zinvol
• Kalk geven: indien de grond zuur is, kan kalk strooien in de winter of het vroege voorjaar helpen

Geef niet te veel stikstofrijke mest later in het seizoen; dat zorgt voor veel blad en minder stevige spruiten.

Hoe plant je spruitenplanten stap voor stap?

Als je de juiste periode en standplaats hebt gekozen, kun je gaan uitplanten. Zo pak je dat aan:

1. Maak de grond los en egaliseer het oppervlak.
2. Trek rechte rijen met de gewenste afstand.
3. Maak plantgaten die groot genoeg zijn voor het wortelkluitje.
4. Plant de spruiten iets dieper dan ze in het potje stonden, voor meer stevigheid.
5. Druk de aarde stevig aan rond de wortels, zodat de plant niet los staat.
6. Geef na het planten direct ruim water.
7. Eventueel kun je bij winderige plekken een stokje naast de plant zetten voor steun.

Hoe verzorg je spruiten na het planten?

De periode na het uitplanten is bepalend voor hoe goed de spruiten zich ontwikkelen. Let daarbij op:

• Water geven: vooral de eerste weken voldoende water geven, daarna alleen bij langdurige droogte
• Wieden: onkruid weghalen zodat de planten geen concurrentie krijgen
• Aanaarden: later in het seizoen wat aarde rond de stam trekken om omwaaien te voorkomen
• Extra bemesten: halverwege de zomer een rustige organische bemesting kan helpen

Controleer de planten regelmatig op plagen en ziekten, zodat je op tijd kunt ingrijpen.

Met welke plagen en ziekten houd je rekening bij spruiten?

Spruitkool is gevoelig voor een aantal typische koolplagen en -aandoeningen. Veelvoorkomend zijn:

• Koolvlieg: veroorzaakt schade aan de wortels; gebruik eventueel koolkragen rond de stam
• Koolwitje (rupsen): deze eten het blad; netten of regelmatig controleren en verwijderen helpt
• Knolvoet: een bodemschimmel die opgezwollen wortels geeft; wisselteelt en kalkrijke grond zijn belangrijk
• Bladluizen: kunnen zich in kolen verzamelen; stimuleer natuurlijke vijanden zoals lieveheersbeestjes

Een gezonde, sterke plant kan vaak beter tegen wat schade, daarom is goede bodem- en plantverzorging de basis van preventie.

Wanneer kun je spruiten oogsten na het planten?

De tijd tussen planten en oogsten hangt af van het ras en de weersomstandigheden, maar gemiddeld duurt het:

• Van planten tot eerste oogst: ongeveer 3 tot 5 maanden

Oogsten doe je van onder naar boven: de onderste, goed gevulde spruiten zijn het eerst klaar. De top van de plant kun je later nog gebruiken als “kooltje” door hem als geheel te oogsten en te bereiden.

Waarom is de planttijd zo belangrijk voor de smaak van spruiten?

De beste spruitjes worden vaak geoogst nadat ze wat koude en zelfs lichte nachtvorst hebben gehad. Daardoor worden ze zoeter en minder bitter van smaak. Door op tijd te zaaien en te planten, zorg je ervoor dat de spruiten groot genoeg zijn om in de late herfst en winter geplukt te worden, precies wanneer de smaak op zijn best is.

Door goed te letten op het moment van zaaien en planten, de standplaats zorgvuldig te kiezen en de planten gedurende het seizoen goed te verzorgen, kun je zelf genieten van stevige, smaakvolle spruiten uit eigen tuin. Plan het seizoen vooruit, kies passende rassen en geef je spruiten de tijd om rustig te groeien: dat is de sleutel tot een succesvolle spruitenoogst.